کلید هوایی چیست؟
کلید هوایی در لغت به معنی شکننده جریان هوا است که اگر بخواهیم به طور دقیق آن را توضیح دهیم، می‌توانیم بگوییم کلید هوایی، کلید مدارشکن قدرت هوایی (Air Circuit breaker) یا دژنکتور (Disjoncteur) مدلی از کلیدهای اتوماتیک فشار ضعیف ولی در عین حال، آمپر بالا است. توضیح دیگری که برای کلید هوایی می‌توانیم به آن اشاره کنیم این است که مکانیزم سیستم فروکشی جرقه در هوای آزاد را برعهده می‌گیرد، کلید هوایی برای حفظ یک مدار الکتریکی در برابر صدماتی که ممکن است در اثر بار اضافه یا اتصال کوتاه پیش بیاید جلوگیری می‌کند.
آشنایی با کلید هوایی اشنایدر
کلید هوایی اشنایدر، یکی از انواع کلید های اتوماتیک می باشد. همانطور که گفته شد، کلید هوایی، فشار ضعیف ولی آمپر بالا می‌باشد که آمپر آن از 630 تا 6300 آمپر ساخته می‌شود. کلید هوایی اشنایدر در دو مدل NT و NW عرضه می‌شود. کلید هوایی اشنایدر در ورودی تابلوها، که جریان بالایی دارند کاربرد دارد و برقراری حالت سلکتیو (Selective) بین کلیدهای ورودی و کلیدهای خروجی را ممکن می‌کند.
کاربرد کلید هوایی اشنایدر
- حفاظت از خازن ها، ترانس ها، ماشین های الکتریکی و مولد ها
- اندازه‌گیری پارامترهای شبکه
- ثبت زنگ هشدارها، خطاها و رویدادهای مهم
انواع کلید هوایی اشنایدر
کلید هوایی اشنایدر در دو مدل NT و NW دسته بندی می‌شود. دسته بندی که صورت گرفته براساس عملکرد و رده جریان کلیدها می‌باشد.
کلید هوایی مدل NT
کلید هوایی NT امکان اندازه گیری ولتاژ و جریان های بالا در حین کار دستگاه های مختلف در صنایع را دارد بنابراین تولید کنندگان، یک نوع از کلید هوایی اشنایدر را طراحی کردند که از جریان های زیاد محافظت می‌کند و این مدل کلید هوایی اشنایدر مدل NT، از نوع میکرولوژیک بوده است. که در این بخش با ویژگی های فنی آن می‌خواهیم آشنا شویم:
جریان کلید هوایی اشنایدر مدل NT از رنج 600 تا1600 آمپر می‌باشد.
قدرت قطع کلید هوایی اشنایدر مدلNT، 42 و 50کیلو آمپر تولید می‌شود.
کلید هوایی اشنایدر مدل NT در دو نمونه ثابت و کشویی در بازار وجود دارد.
کلید هوایی اشنایدر به دو صورت سه پل و چهار پل عرضه می‌شود.
کلید هوایی اشنایدر، دارای نرم افزار برای نشان دادن پارامترهای الکتریکی.
قابلیت کنترل قطع و وصل در کلید هوایی اشنایدر مدل NT، به دو صورت محلی و یا ازراه دور صورت می‌گیرد.
قابلیت شارژ فنر کلید هوایی مدل NT، به صورت موتور الکتریکی و دستی.
در مدل سه پل کلید هوایی اشنایدر مدل NT، می‌توان با نصب سی تی خارجی از نوع محافظت کنیم.
امکان متصل کردن کلید هوایی NT به پی ال سی(PLC) و شبکه های صنعتی، دریافت فرمان یا گزارش دهی وضعیت کلید.
کلید هوایی اشنایدر مدل NW
این مدل از انواع کلید هوایی اشنایدر مدل NW، برای کنترل کردن بارهای اضافی یک مدار، راحت متصل شدن یک جریان به زمین یا شارژ کردن فنر به صورت خودکار به دستگاه خریداری می‌شود. و جزو برترین و پرفروش ترین کلیدهای هوایی در صنعت می‌باشد در این بخش با ویژگی های فنی آن می‌خواهیم آشنا شویم:
جریان کلید هوایی اشنایدر مدل NW از رنج 800 تا 6300 آمپر می‌باشد.
کلید هوایی به دوصورت سه پل و چهار پل عرضه می‌شود.
کلیدهوایی اشنایدر مدل سه پل کلید هوایی NW جریان از رنج 800تا3600 و مدل چهار کلید آن از 800تا4000 آمپر تولید می‌شود.
کلید هوایی مدل NW در دو نمونه ثابت و کشویی در بازار وجود دارد.
قدرت قطع کلید هوایی اشنایدر مدل NW، 42.65 و 100 کیلو آمپر تولید می‌شود.
در مدل سه پل کلید هوایی NW می‌توان با نصب سی تی خارجی از نوع محافظت کنیم.
امکان متصل کردن کلید هوایی اشنایدر مدل NW به پی ال سی(PLC) و شبکه های صنعتی، دریافت فرمان یا گزارش دهی وضعیت کلید.
کلید هوایی اشنایدر دارای نرم افزار برای نشان دادن پارامترهای الکتریکی.
کلید هوایی NWواحد حفاظت دیجیتالی می‌باشد.
قابلیت شارژ فنر کلید هوایی اشنایدر مدل NW به صورت موتور الکتریکی و دستی.
قابلیت کنترل قطع و وصل کلید هوایی اشنایدر به دو صورت محلی و یا ازراه دور صورت می گیرد.
کلید هوایی کشویی اشنایدر
کلید هوایی اشنایدر، به صورت ثابت و کشویی شده است. انواع کلید هوایی اشنایدر مخصوصا کلید هوایی کشویی اشنایدر می‌تواند روی یک ریل به راحتی نصب شود و در بخش های مختلفی جا به جا شود. از طرفی با این کلید می توان به قسمت های دیگر تابلوی برق دست پیدا کرد و به صورت خودکار مشکل ایجاد شده را برطرف و حل کرد.
یک نوع دیگر کلید هوایی اشنایدر کشویی وجود دارد که در یک محل کاملا ثابت قرار دارد و نمی‌توان آن را به بخش های دیگر تابلوی برق منتقل کرد به دلیل اینکه شدت جریان این نوع از کلید هوایی کشویی اشنایدر حدود 1000 آمپر بوده و تعداد فاز آن نیز نسبت به کلیدهای دیگر زیاد است.درکل انواع کلید هوایی اشنایدر ازنوع کشویی، با جریان 630 تا 1000 آمپری در یک مسیر مدار به حرکت در می‌آید که این مسیر جزو ساده ترین و آسان ترین مسیر در بین کلید های دیگر شناخته می‌شود.
کلید هوایی فیکس اشنایدر
کلید هوایی اشنایدراز مدل فیکس در دسته کلیدهای اتوماتیک و خودکار بوده و کلید ها را در موقع جرقه زدن محافظت می‌کند. از طرفی کلید هوایی فیکس اشنایدر در آمپر و جریان های زیاد نیز عملکرد عالی را همراه دارد و همچنین می تواند از مدار عبوری و سوئیچینگ محافظت کند تا به تابلو برق آسیبی وارد نشود. کلید هوایی اشنایدر از نوع فیکس، با بالا رفتن دما و ولتاژ نیز هیچ آسیب و خطراتی به تابلو برق وارد نمی‌کند.
اجزای کلید هوایی
در دنیای امروزی، هر وسیله ای دارای اجزایی می‌باشد، در اینجا می‌خواهیم به اجزای کلید هوایی اشنایدر بپردازیم:
- دکمه قطع و وصل کلید هوایی اشنایدر
- کنتاکت های اصلی
- کنتاکت های جرقه زن
- محفظه جرقه گیر
- ترمینال های ورودی و خروجی
- نشانگرهای وضعیت قطع یا وصل کلید هوایی
- دکمه ریست برای خطای تریپ
- واحد حفاظت، میکرولوجیک
- نمایشگر نشان دهنده وضعیت کلید هوایی
- نمایشگر نشان دهنده وضعیت کنتاکت های اصلی
- اهرم شارژ کردن فنر
- محل قرار گیری اهرم کشویی قابل قفل شدن
- کلید قفل در حالت باز
- علامت رنگی نشان دهنده قدرت قطع کلید هوایی اشنایدر
نکات انتخاب و خرید کلید هوایی
برای انتخاب و خرید کلیدهای هوایی، باید به نکات زیر با دقت توجه کنید:
مشخص کردن جریان نامی کلید: در ابتدا، باید مقدار جریان نامی مورد نیاز کلید را مشخص کنید. این جریان باید با نیازهای سیستم و تجهیزات شما هماهنگ باشد تا عملکرد بهینه داشته باشد.
انتخاب قدرت قطع: قدرت قطع کلید بسیار حیاتی است و باید آن را مطابق با تجهیزات پایین دستی کلید انتخاب کنید. این قدرت به عنوان یک عامل محافظتی مهم در سیستم الکتریکی شما محسوب می شود.
تعیین تعداد پل ها: تعداد پل های کلید را مشخص کنید. کلید ممکن است 3 پل برای سه فاز یا 4 پل برای 3 فاز و نول شما داشته باشد. این تعداد باید با سیستم شما هماهنگ باشد.
انتخاب نوع واحد میکروالکتریک: نوع واحد میکروالکتریک که بر روی کلید نصب می شود را بر اساس نیازهای حفاظتی شبکه انتخاب کنید. این واحدها ممکن است برای حفاظت های مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
تعیین نحوه شارژ کلید: نحوه شارژ کلید را مشخص کنید، که ممکن است دستی یا اتوماتیک باشد. در صورت انتخاب شارژ اتوماتیک، باید به کلیدهای هوایی مجهز به موتور توجه کنید.
انتخاب نوع نصب کلید: با توجه به مکان نصب کلید هوایی، تعیین کنید که آیا کلید باید کشویی یا فیکس باشد. انتخاب نوع نصب باید با نوع کاربری و پروژه شما همخوانی داشته باشد.
تهیه تجهیزات جانبی: بر اساس نوع کاربری و پروژه، تجهیزات جانبی مورد نیاز برای کلیدهای هوایی را تهیه کنید.
با رعایت این نکات، می توانید کلیدهای هوایی مناسبی را انتخاب کرده و از عملکرد بهتری برخوردار شوید.
عوامل موثر بر قیمت کلید هوایی
ظرفیت قطع و جریان نامی: یکی از عوامل اساسی که قیمت کلیدهای هوایی را تحت تاثیر قرار می دهد، ظرفیت قطع و جریان نامی آنهاست. کلیدهای با ظرفیت قطع بالا و جریان نامی بزرگتر معمولا با هزینه های بیشتری همراه هستند.
نوع کلید: نوع کلید همچون کلیدهای کشویی و یا کلیدهای ثابت نیز بر قیمت کلیدهای هوایی تاثیر دارد. کلیدهای کشویی به دلیل پیچیدگی مکانیسم نصب، ممکن است هزینه بیشتری داشته باشند.
نوع واحد تریپ یونیت: نوع واحد تریپ یونیتی که بر روی کلید نصب می شود نیز در قیمت تاثیرگذار است. واحدهای تریپ یونیت با توانایی های خاص معمولا با قیمت بالاتری عرضه می شوند.
تکنولوژی و کیفیت ساخت: کیفیت ساخت و تکنولوژی های استفاده شده در تولید کلیدهای هوایی نیز به طور مستقیم بر قیمت آنها تاثیر می گذارد. کلیدهایی که از تکنولوژی های پیشرفته و مواد با کیفیت استفاده می کنند، معمولا با قیمت بالاتری عرضه می شوند.
قابلیت ها و پارامترهای متنوع: قابلیت های خاصی مانند حفاظت در برابر اضافه جریان، افزایش ولتاژ یا افزایش یا کاهش فرکانس نیز می توانند در تعیین قیمت نقش داشته باشند. همچنین، پارامترهای متعددی مانند تعداد پل ها و نوع مکانیزم شارژ فنر نیز بر قیمت کلید هوایی اشنایدر تاثیر می گذارند.
با توجه به این عوامل، قیمت کلیدهای هوایی به طور معمول به تناسب با قابلیت ها، کیفیت و عملکرد آنها قرار می گیرد. انتخاب مناسب بین این عوامل و تطابق با نیازهای سیستم شما می تواند به صرفه جویی در هزینه ها و بهبود عملکرد کلیدها منجر شود.
مجموعه آراد اشنایدر توانسته با سال ها تجربه در ارائه خدمات مهندسی و عرضه محصولاتی چون کنتاکتور اشنایدر، کنتاکتور خازنی اشنایدر ،سافت استارتر اشنایدر ، کلید کامپکت اشنایدر و... موجب رضایتمندی و راحتی مشتریان شود. جهت مشاوره رایگان و خرید محصولات می توانید از طریق سایت و تماس با مشاوران ما اقدام نمایید.
مزایای کلید هوایی
عدم خطر آتش سوزی: در مقایسه با بریکرهای روغنی، کلید هوایی به دلیل عدم وجود روغن، خطر آتش سوزی را کاهش می دهد.
سرعت قطع بالا: این کلیدها دارای سرعت قطع بسیار بالا هستند که عملکرد سیستم را بهبود می بخشد.
مدت زمان آرک یکنواخت: مدت زمان آرک برای خطاهای جریانی بزرگ و کوچک در کلید هوایی یکسان است.
حرارت کمتر: کم شدن مدت زمان آرک منجر به کاهش حرارت تولیدی شده و در نتیجه حرارت کمتری به کنتاکت ها منتقل می شود، که عمر کنتاکت را افزایش می دهد.
پایداری سیستم: به دلیل قطع سریع مدار، این کلیدها پایداری سیستم را افزایش می دهند.
نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر: در مقایسه با بریکرهای روغنی، کلیدهای هوایی به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارند.
نحوه عملکرد کلید اتوماتیک هوایی
کلید اتوماتیک هوایی متشکل از یک کنتاکت اصلی (از جنس مس) و یک کنتاکت جرقه زن یا Arcing contact (از جنس کربن) هستند. کنتاکت اصلی به عنوان مسئول عبور جریان در زمان وصل بودن مدار عمل می کند، در حالی که کنتاکت جرقه زن وظیفه انتقال جرقه هایی که در اثر قطع کردن مدار ایجاد می شوند، به سمت محفظه جرقه گیر را برعهده دارد. محفظه جرقه گیر، با استفاده از نیروی مغناطیسی یا دمنده هوا، جرقه ها را به جرقه های کوچک تبدیل می کند. این ویژگی باعث می شود که کنترل و خاموش کردن آرک ها به صورت موثرتری انجام شود.
در لحظه قطع کلید، ابتدا کنتاکت های اصلی از هم جدا می شوند (آرکی در این حالت وجود ندارد) در حالی که هنوز کنتاکت جرقه زن وصل است. سپس کنتاکت های جرقه زن قطع شده و جرقه ایجاد می شود. جرقه ها به سمت محفظه جرقه گیر هدایت می شوند. آرک الکتریکی ایجاد شده در محفظه جرقه گیر سردتر شده و مسیر آن طولانی تر می شود. بنابراین ولتاژ جرقه بسیار بزرگ تر از ولتاژ سیستم در زمان کارکرد بریکر خواهد شد. در نهایت، آرک میرا شده و خاموش می شود.
کنتاکت اصلی وظیفه عبور جریان سه فاز را برعهده دارد. مزیت Arcing Contact جلوگیری از ایجاد جرقه در کنتاکت اصلی است که از آسیب دیدن آن و در نتیجه استهلاک کنتاکت اصلی جلوگیری می کند. در ساختمان کلیدهای هوایی رله هایی وجود دارد که به طور اصطلاحی Built-in نامیده می شوند. ویژگی این رله ها خاصیت تاخیری یا Time Delay آن ها است که عنصر اصلی در تامین Selectivity از طریق صدور فرمان قطع با تاخیر هستند. به این معنی که اگر خطایی در یک فیدر خروجی رخ دهد، ابتدا کلید خروجی قطع شود و تنها در صورت تداوم خطا روی مدار و عدم عملکرد کلید خروجی، کلید ورودی با تاخیر، کل تابلو را بی برق می کند. اهمیت این موضوع هنگامی مطرح می شود که در صورت وقوع خطا در یکی از خروجی ها کل تابلو بی برق نشود. در کلید هوایی ممکن است از فیوز فشار قوی برای حفاظت در برابر جریان های اتصال کوتاه استفاده شود. مکانیزم قطع و وصل این کلیدها معمولا به صورت فنرِ شارژ شده است. مکانیزم فنر، توسط اهرم، به صورت دستی یا توسط یک موتور الکتریکی شارژ می شود و کلید در وضعیت آماده به کار قرار می گیرد. با فشار دادن دکمه ON روی کلید، کلید وصل شده و با فشردن دکمه Off، قطع می شود.
نکات کلیدی برای افزایش عمر و کارایی کلیدهای هوایی ACB
برای افزایش عمر و عملکرد کلیدهای هوایی ACB، توجه به نکات زیر ضروری است:
تعمیر و نگهداری منظم
بازرسی های دوره ای، تمیزکاری صحیح، و شناسایی مشکلات زودهنگام از عوامل حیاتی هستند. کلیدها باید از برق جدا شده، گرد و غبار و آلودگی ها پاک شوند، و قطعات آن به طور منظم بررسی شوند تا از آسیب دیدگی جلوگیری شود.
نصب صحیح
رعایت دستورالعمل های تولیدکننده، استفاده از ابزار مناسب، و بررسی شرایط محیطی نصب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پس از نصب، عملکرد کلید باید تست شود و گزارش آن ثبت گردد.
جلوگیری از اعمال نیروی بیش از حد
استفاده صحیح و ملایم از کلیدها، جلوگیری از فشار زیاد، و آموزش کاربران درباره نحوه کار با کلیدها می تواند از آسیب های مکانیکی و کاهش عمر آن جلوگیری کند.
استفاده در محیط های خشک
رطوبت و آب می توانند به قطعات کلید آسیب برسانند. استفاده از کلید در شرایط خشک و محیط های کنترل شده می تواند خطر خوردگی را کاهش داده و عمر دستگاه را افزایش دهد.
بازرسی حرفه ای
بازرسی های منظم توسط تکنسین های متخصص، شناسایی مشکلات، تعمیر یا تعویض قطعات، و ثبت اطلاعات بازرسی از اقدامات ضروری هستند. این کار از خرابی های پیش بینی نشده جلوگیری کرده و بهره وری کلید را تضمین می کند.
با رعایت این نکات و بهره گیری از خدمات حرفه ای، می توان عمر و راندمان کلیدهای هوایی ACB را بهبود داد و خطرات ناشی از خرابی آنها را به حداقل رساند.
